Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerde öncelikli gündem maddelerinden olan ve son dönemde Ankara’nın daha fazla gecikmeden adım atılması talebini sıkça tekrarladığı gümrük birliği güncellemesi konusunda Brüksel’den önemli bir mesaj geldi. AB Komisyonu konuyu sonbaharda ele almayı planlıyor. Geçtiğimiz haftalarda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile iki kez görüşen Ekonomi Komiseri Paolo Gentiloni, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, ele alınması gereken zor konular olduğunun altını çizerek, “Yazdan sonra ekiplerimizle birlikte bunları inceleyeceğiz ve Türkiye’den gelen yeni sinyallerin üzerine bir şeyler inşa etmenin mümkün olup olmadığını göreceğiz” dedi. Güncelleme çok boyutlu bir sürece bağlı olsa da Komisyon’un konuyu gündemine alması önemli bir sinyal niteliğinde.
KOMİSYON DESTEKLİYOR
Türkiye, yıllardır gümrük birliği’nin hizmetler, kamu alımları ve tarım ürünlerini kapsayacak şekilde genişletilmesini istiyor. Yeşil ve dijital dönüşümün ön planda olduğu, AB’nin yaptığı serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye açısından sorun yarattığı bir dönemde güncellemenin yanı sıra modernizasyon da kaçınılmaz gözüküyor. AB Komisyonu, Ankara’nın güncelleme talebine başından bu yana destek veriyor. Bununla birlikte serbest dolaşımda olan mallara yönelik ilave vergilerin, ihracat ve ithalat kısıtlamalarının kaldırılması ve AB müktesebatına uyum konusunda teknik adımlar atılmasını talep ediyor.
ÜYELERİN TAVRI ÖNEMLİ
Son aşamada olumlu oyu gereken Avrupa Parlamentosu da olası bir güncellemeye sıcak bakıyor ancak sürecin insan hakları ve demokrasi konularıyla ilişkilendirilmesini isteyen yaklaşımını koruyor. Siyasi gerekçelerle yıllardır AB Komisyonu’na Türkiye’yle müzakere yetkisi vermeyen üye ülkelerin bu kez olumlu tavır takınıp takınmayacağı merak ediliyor. Rum-Yunan ikilisinin süreci kazanım elde etme amaçlı kullanacağına kesin gözüyle bakılırken Almanya ve Fransa’nın tavrı kritik önemde olacak.
SÜREÇ UZUN SÜREBİLİR
Güncelleme oldukça zorlu ve uzun bir süreç gerektiriyor. Konuya ilişkin teknik ve siyasi pürüzlerin aşılarak müzakerelere geçilmesi durumunda sürecin 2-3 yıldan önce tamamlanması beklenmiyor. Müzakerelerin ardından gerekli olan onay sürecinin de 1-2 yıl alması ihtimali yüksek görülüyor.
